Het middagprogramma van de Universiteitsdag 2008 van de Universiteit Utrecht (29 maart) volgde ik, als Onderwijskundige, uiteraard bij de faculteit Sociale Wetenschappen.
Nb. zie onderstaand blog bericht van 3 april voor verslaggeving van het ochtendprogramma. De titel van het middagprogramma van de faculteit van Sociale Wetenschappen was: Realiteit of kunstmatige werkelijkheid?
Na een welkomstwoord van de decaan van de faculteit, Willem Koops, was het woord aan Frans Verstraten hoogleraar psychologische functieleer en bij het groter publiek bekend van het Tv-programma Hoe?Zo!
Frans Verstraten – Psychologische spelletjes
In Frans’ enthousiast betoog passeerden diverse optische illusies de revue.
Een voorbeeld hiervan was een schaakbord.
Geloof het of niet vlak A is even donker als vlak B.
Onlangs woonde ik een training bij waar dezelfde afbeelding ook werd getoond. Een van mijn mede cursisten wilde echt niet geloven dat vlak A is even donker als vlak B. Mocht jij net zo twijfelen print dan de afbeelding, pak een schaar, knip vlak A en B uit en leg beide vlakken maar eens naast elkaar…
Nou vooruit omdat wij in 2008 leven zal ik jullie matsen:
Frans gebruikte voorbeelden als bovenstaande als bruggetje om toe te lichten, van hoe wij voor de gek worden gehouden, naar hoe computers mensen voor de gek houden. Hierbij refereerde hij ook aan de Turing-test. Bij de Turing-test gaat het erom dat als een computer iemand voor de gek kan houden en deze kan laten geloven dat hij een mens is (dus hetzelfde gedrag vertoont als een mens), de computer intelligent moet zijn.
Verder refereerde Frans aan mindmentor. Een ‘robotpschycholoog’ waar je voor 4,95 e. een sessie kunt volgen. Op de website staat de volgende beschrijving: MindMentor is robot psychologist. He guides you through a series of psychological steps. He helps you solve problems and achieve goals. He doesn't come up with standard answers…
Maar, zo vervolgde Frans, voor waarheidsgetrouwe computertoepassingen is meer nodig dan alleen (kunstmatige) intelligentie. Mensen vergeten wel is wat, hebben pijn, verkeren in complexe situaties, tonen emoties en hebben maar een beperkt aandachtsvermogen. Daarbij is waarnemen vooral interpreteren en dat is niet alleen moeilijk voor robots.
Frans liet ons een ‘landkaart’ zien en vertelde dat het land in kwestie ondersteboven en gespiegeld afgebeeld was. Aan ons de taak het land te noemen, wat hier werd weergegeven. Hier en daar mompelde aanwezigen op semi-intelligente toon de naam van een exotisch land, helaas (voor hen) bleek het niet om een land maar om een afbeelding van een koe (weergegeven in zwart wit) te gaan ;-)
Maar ook de zogenaamde Eyebrown flash, het kort optrekken van de wenkbrauwen (een universeel gebruikte expressie), blijkt qua juiste timing erg moeilijk te simuleren.
Er zijn dus nog wat noten te kraken, voordat wij kunnen spreken van een daadwerkelijk realistische virtuele realiteit..
Marjolijn Sorbi - Elektronica en virtueel spel in het echte leven: kansen voor eHealth
Na Frans, volgde een presentatie van Marjolijn Sorbi. Marjolijn is verbonden aan de afdeling Klinische en Gezondheidspsychologie van de Universiteit Utrecht. Marjolijn refereerde aan het boek Generatie Einstein, waarin beschreven wordt dat jongeren van de 21e eeuw andere eisen stellen aan communicatie, aan reclame, aan media. Deze generatie is niet bang meer voor informatie en technologie.
Hierop aansluitend leidde Marjolijn het project ‘eHealth (and a new world online)’ in. Voor dit onderzoek hielden ruim 300 patiënten gedurende 4 tot 10 weken met behulp van een PDA een elektronisch dagboek bij. De mensen die op deze wijze werden onderzocht hadden migraine, chronische pijnklachten of een ernstige burn-out (syndromen die medisch niet volledig worden begrepen en die ziekteverzuim geven, de kwaliteit van leven verzieken en de relaties in werk en gezin ernstig onder druk zetten en kunnen beschadigen). De patiënten kregen ook feedback op hun dagboek. Dit gebeurde met de weergave van een stoplicht dat de mate aangeeft waarin de patiënt risico loopt voor zijn gezondheid en gedragsverandering noodzakelijk is.
Behalve de kleur van het stoplicht kreeg de patiënt ook advies (door masterstudenten) en een oppepper. Deze oppepper bestond uit een smiley ten teken van begrip en ondersteuning voorzien van lof of aanmoediging.
Deze vorm van interactiviteit bevordert een gevoel van binding. Door het ‘dagboek’ karakter, het advies en de oppepper die volgde als feedback na invoer van hoe het ging op dat moment, wilde een aantal patiënten eigenlijk geen afstand meer doen van de PDA. Mensen hadden zich er in feite aangehecht, terecht trok Marjolijn hier een lijn naar de befaamde Tamagotchi, waarvan er wereldwijd meer dan 10 miljoen stuks verkocht zijn.
Marjolijn’s presentatie illustreert de krachtige manier waarop slimme apparaatjes met ‘ingebakken’ genegenheid een emotionele band met bv. patiënten kan opbouwen en hen (hopelijk kan) ondersteunen bij een genezingsproces.
Na de presentatie van Marjolijn kregen wij de gelegenheid om in het ‘lab’ rond te kijken. In dit lab konden wij o.a. kennis maken met de iCat van Philips (onderstaand links) en de AIBO van Sony (onderstaand rechts).
Beide producten zijn voorzien van vormen van kunstmatige intelligentie en brengen zo‘persoonlijke robots’ een stapje dichterbij.
Ook kwam ik mijn oud docent (en opponent bij mijn Masterthesis verdediging) Jos Jaspers tegen die bezoekers van het lab, wegwijs maakte in ship simulator (v-step).
Een toepassing die Jos in zijn college’s gebruikt om zijn studenten vertrouwd te maken met toepassingsmogelijkheden van Serious Gaming, way to go Jos!
Na een enerverende dag fietste ik voldaan terug naar huis.
Het is fijn te weten dat Serious Gaming (ook op de beste Universiteit van Nederland) de aandacht krijgt die het verdient.
Er gloort een prachtige toekomst aan de horizon!
